In de Verenigde Staten zijn robo advisors al enkele jaren aan een flinke opmars bezig. Zoals de term doet vermoeden richten robo advisors zich op het online beheren van het vermogen van particulieren, met een absoluut minimum aan menselijke interactie en tegen erg lage kosten. En niet zonder effect bij de bestaande vermogensbeheerders in de US.

De belangrijkste partijen als het gaat om robo advisors zijn Wealthfront, Motif Investing, Personal Capital, Betterment en FutureAdvisor, die recent stuk voor stuk tientallen miljoenen dollars hebben opgehaald voor het uitbreiden en verbeteren van hun dienstverlening. Daarnaast investeren angel investors ook nog eens actief in nieuwe partijen zoals Nutmeg en Upside. De robo advisors zijn succesvol en beheren inmiddels enkele miljarden aan vermogen. Vergeleken met het beheerd vermogen van de gevestigde vermogensbeheerders is dat nog steeds een beperkt aandeel, maar bedreigend voor de status-quo is het zeker gebleken.

Concurrentiestrijd
De bestaande vermogensbeheerders in de US, waarvan Charles Schwab, Vanguard and Blackrock enkele grote namen zijn, hebben de tegenaanval geopend. De robo advisors worden aangevallen op hun ontbrekende persoonlijke benadering en het vertrouwen wordt in twijfel getrokken. Want wie laat immers zijn pensioen en toekomst van een robot afhangen? Ook gaat men de strijd aan door het zelf introduceren van robo advisor-achtige concepten, waarbij de aan klanten in rekening gebrachte tarieven lager zijn dan die van de nieuwe robo advisors (en bij Charles Schwab zelfs 0 procent bedragen).

Voor de Amerikaanse consument is dit natuurlijk goed nieuws. Financieel advies en vermogensbeheer is nu bereikbaar geworden voor een veel grotere groep Amerikanen, vooral door de nadrukkelijk lagere tarieven. Door de groeiende concurrentie is daarbij de dienstverlening en service van vermogensbeheerders ook al sterk verbeterd. De komende jaren zullen de robo advisors over flink meer onderwerpen adviseren dan alleen over vermogensbeheer en pensioenopbouw. Veel partijen investeren immers in het uitbreiden van bestaande functionaliteiten. Sowieso zal financieel advies rondom de hypotheek, AOV en overige verzekeringen worden toegevoegd, maar daarnaast zullen Robo Advisors zich richten op adviezen over telecom, energie en entertainmentdiensten en producten.

Het kaf van het koren
Bij de robo advisors zelf zal er als gevolg van de zware concurrentie een shake out ontstaan. De slechte zullen verdwijnen, de goede worden overgenomen door de grote bestaande vermogensbeheerders en waarschijnlijk worden er een of twee robo advisors zelfstandig uitermate succesvol. De kleine adviesketens en zelfstandig adviseurs, die niet de mogelijkheid hebben om te investeren in de online robo advisor-functionaliteit, zullen net als de videoshop en reiswinkel op de hoek, verdwijnen. Een trend die onafwendbaar is.

Wat betekent dit voor ons in Nederland? Ook hier zullen in financiële adviesprocessen in rap tempo verder worden geautomatiseerd en gerobotiseerd. De Nederlandse financials zijn na de crisis nog erg afwachtend met het investeren in nieuwe ontwikkelingen, maar worden zich steeds meer bewust van de noodzaak tot actie. Zoals in ons land gebruikelijk is, zal dat in eerste instantie gebeuren in de hypotheekmarkt en zal dat pas daarna doorzetten naar andere domeinen zoals vermogensbeheer.

De door de overheid ingezette trend om pensioenopbouw te migreren van een collectief naar een individueel stelsel, maakt de voordelen van de robo advisor overigens evident. Tegen lage kosten kan de individuele Nederlander straks professioneel geholpen worden met het opbouwen van voldoende vermogen om goed met pensioen te kunnen. Persoonlijk contact met een adviseur zal nog steeds plaatsvinden en nodig zijn, maar zal tot een minimum beperkt worden. Zonder robo advisors zou het voor veel Nederlanders in de toekomst nog wel eens lastig kunnen worden om de financiële situatie en toekomst op orde te krijgen.

Robert Harreman is partner bij Yellowtail en heeft een grote drive om de financiële sector structureel te innoveren, waardoor consumenten zelfstandig de juiste financiële beslissingen kunnen nemen.