Al in 2015 kondigden de Nederlandse banken en DNB aan dat er flink zou worden geïnvesteerd in een nieuwe infrastructuur voor real-time betalingen en overboekingen. Met het recent ontregelde betalingsverkeer tijdens de feestdagen, waarbij miljoenen transacties dagenlang bleven liggen, rijst de vraag: hoe staat het ermee? Een tussenstand.

Op 22 mei 2015 bracht De Nederlandsche Bank via een persbericht naar buiten dat het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer (MOB) het plan van de banken heeft omarmd om er binnen vier jaar voor te zorgen dat real-time betalingen mogelijk zijn. In concrete bewoordingen: dat vanaf 2019 een transactie binnen vijf seconden is uitgevoerd én afgerond.

Twee en een half jaar na deze mededeling, rond de feestdagen van 2017, blijkt waarom voornamelijk retailers niet kunnen wachten tot het mei 2019 is. Het betalingsverkeer lag opnieuw min of meer stil tijdens de feestdagen, waardoor de miljoenen betaalopdrachten die binnenkwamen zich torenhoog opstapelden. Met fikse storingen tot gevolg. Het realiseren van het eerdergenoemde real-time betalingsverkeer moeten dergelijke grote volumes aan transacties, en daar vaak op volgende storingen, voorkomen.

Wanneer we een tussenstand opmaken, blijkt dat er inmiddels al behoorlijk wat applicaties zijn ontwikkeld, maar dat de grootbanken nog grotendeels ontbreken op het gebied van toepassingen voor de zakelijke markt. Ook blijken real-time betalingen nog niet écht direct te worden uitgevoerd: de bancaire instelling schiet het bedrag voor, maar de transactie zelf is nog niet afgerond.

Tikkie
Het meest populaire voorbeeld van ‘Instant Payment’ zoals we dat nu kennen is de ABN AMRO-app Tikkie. Het enige wat de consument hoeft te doen is de Tikkie-app te downloaden. Vervolgens kunnen betaalverzoekjes eenvoudig worden ingediend bij vrienden en familie via WhatsApp. Vooral het gemak is kenmerkend voor het real-time betalingsverkeer zoals de Nederlandse banken dit voor ogen hebben. Kanttekening: er is nog geen zakelijke variant beschikbaar en het kan nog steeds een dag duren voordat het geld op de rekening van de begunstigde staat.

ABN AMRO heeft aangekondigd hard te werken aan een zakelijke variant, maar deze versie is momenteel nog niet beschikbaar.

Bunq
Ook Bunq is inmiddels al enige tijd actief op het gebied van real-time betalingen. Deze puur online bank maakte als eerste partij het indienen van betaalverzoeken tussen verschillende Nederlandse banken mogelijk, nadat dit eerder al mogelijk was tussen Bunq-klanten onderling.

Zowel voor de particuliere als de zakelijke markt bieden zij inmiddels real-time betalingen aan. Real-time in die zin dat Bunq het bedrag voorschiet.

Betaalverzoek ING
Eind december berichtten we over een uitbreiding van de Mobiel Bankieren App van ING, waardoor ook zakelijke klanten van ING betaalverzoeken in kunnen dienen bij hun relaties. De particuliere klant kon dit inmiddels al een tijdje via de Mobiel Bankieren App.

De mogelijkheid tot zakelijke betalingsverzoeken indienen moet het uitbetalen van openstaande rekeningen versnellen: iets waar uiteindelijk alle ondernemers binnen de keten van profiteren. Net zoals bij Tikkie is het feit dat zakelijke transacties niet direct uitgevoerd worden een punt van kritiek.

De particuliere variant is wél ‘real-time’, aangezien betaalverzoeken die door klanten van ING worden ingediend (bij welke bank dan ook) door ING zelf worden voorgeschoten.

Sowdan
In februari 2017 ging deze app voor real-time overboekingen live, maar in september was Sowdan alweer verdwenen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Tikkie claimde Sowdan wél direct geld van de ene naar de andere rekening over te kunnen boeken. Dit doordat Sowdan, als een soort tussenstation, zelf een rekening open zou laten staan bij de verschillende Nederlandse banken. Bij betalingen zou er dan geld worden overgeboekt naar de ene Sowdan-rekening, om vervolgens hetzelfde bedrag af te schrijven van de andere Sowdan-rekening.

Uiteindelijk bleek het voor de dienst niet mogelijk om binnen enkele maanden kostendekkend te zijn, dus werd de app na ruim zeven maanden weer gestopt, zo meldde o.a. de Consumentenbond.

Florin
Het verhaal van Florin is vrij gelijkwaardig aan dat van Sowdan, alleen werd deze betaalapplicatie al in augustus 2016 uitgebracht. Zij wisten uiteindelijk geen nieuwe investeerders te overtuigen en besloten uiteindelijk, net zoals Sowdan, om in september 2017 te stoppen met de applicatie. Dit werd via een YouTube-video op de website medegedeeld.