Doordat het pensioendebat te lang duurt, blijft de pensioensector gevangen in onzekerheid en gaat veel innovatiekracht verloren. Volgens Frans Liem (IG&H), is het tijd dat Den Haag knopen gaat doorhakken. “Er is duidelijkheid nodig, zodat de markt kan bouwen aan invulling van een nieuw speelveld dat meer past in de huidige tijd.”

“Ik denk niet dat de partijen die betrokken zijn bij de pensioendiscussie er met elkaar uit gaan komen op de manier waarop deze nu gevoerd wordt. Het is nog veel te veel ‘bottom up’ en er is sprake van discussie vanuit totaal verschillende percepties en werelden.” Aan het woord is Frans Liem, partner bij IG&H Consulting & Interim. Wat hij graag zou zien is dat beleidsmakers duidelijkheid gaan geven en een nieuw kader scheppen. “Van daaruit kan de markt bouwen aan de invulling van een nieuw speelveld. Dat dit mogelijk is, hebben wij wel gezien met de invoering van het huidige zorgverzekeringsstelsel in 2006. Je ziet daar vervolgens allerlei marktpartijen op bewegen en innoveren, iets dat tenslotte ook voordelen biedt aan de deelnemers.”

Snel veranderende wereld
Innovatie is hard nodig in de pensioensector, vindt Liem. “Er is ontzettend veel pensioenkennis in Nederland, maar waar anders sectoren zich onder meer met nieuwe communicatiemiddelen aanpassen aan de moderne tijd, zit de pensioensector nog gevangen in onzekerheid over het nieuwe speelveld.” IG&H, dat verschillende organisaties adviseert in pensioenvraagstukken, bracht recent een rapport uit. Daarin stelt de adviesorganisatie dat het bepalen van een betaalbare, transparante pensioenambitie noodzakelijk is voor de invulling van het pensioenstelsel van de toekomst. “Wij werken voor tal van grote organisaties die allemaal te maken hebben met een snel veranderende wereld. Daarop moeten zij acteren. Alleen op pensioengebied ligt het tempo duidelijk te laag en nog te gedacht weinig vanuit een visie.”

Niet te lang wachten, dat is de eerste boodschap van Liem. Maar waarmee te beginnen? “Dat is het bepalen van de nationale pensioenambitie. Deze is nu nog sterk gebaseerd op het bedrijfstakpensioenfondsenmodel, maar die ambitie past niet meer bij de huidige situatie. Mensen werken zelden nog maar hun hele leven binnen één bedrijf of bedrijfstak en ook steeds minder vanuit een vast dienstverband. Begin in elk geval met wat je wil bereiken en ga van daaruit de elementen die onderdeel zijn van zo’n pensioensysteem uitwerken. Niet andersom.” Andere landen zijn er inmiddels al in geslaagd zo’n ambitie te formuleren, ziet Liem. “Engeland gaat inmiddels uit van een vangnet dat moet voorkomen dat arme ouderen een beroep moeten doen op de bijstand. In Australië spaart men voor een redelijk pensioen en in Denemarken is zoveel mogelijk beperking van inkomensverlies het uitgangspunt.”