De noodzaak van innovatie en duurzaam ondernemen voor de maatschappij is onbetwist en er liggen kansen voor beleggers. Voor institutionele en particuliere beleggers is duurzaamheid echter niet altijd bekend terrein. Bij investeringen wordt vaak niet als vanzelfsprekend gekeken of het bedrijf in kwestie voldoet aan bepaalde duurzaamheidscriteria.

“Bedrijven doen er goed aan een stevig duurzaamheidsbeleid te ontwikkelen”, zo stelt Giuseppe van der Helm, Executive Director van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). “Investeerders hechten hier steeds meer belang aan.  Op onze beurt benadrukken we het belang van duurzaamheid binnen de kapitaalmarkt (onder andere) door onderzoek te doen, bijeenkomsten te organiseren en vragen over duurzaamheid te stellen op aandeelhoudersvergaderingen.” Duurzaamheid vereist een balans tussen de 3 P’s: People (sociaal aspect), Planet (ecologisch aspect) en Profit (economisch aspect), en die balans is belangrijk voor alle betrokken partijen. Zo analyseert de VBDO de omvang en groei van de duurzame spaar- en beleggingsmarkt in Nederland, het beleid ten aanzien van verantwoord beleggen bij pensioenfondsen en verzekeraars en de transparantie van Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen.

Duurzaam met overtuiging
Volgens Van der Helm is innovatie de sleutel tot duurzaamheid. “Je wilt toekomstige problemen oplossen en voorkomen. Energietekorten, grondstoffen, schone lucht. Innovatie is hierbij cruciaal en noodzakelijk, zowel voor de bedrijven zelf als voor hun investeerders.” Grote organisaties hebben dit meer op de rit dan kleinere partijen. “Vaak is er te weinig geld voor jonge ondernemers om op duurzaamheid te focussen. De grote jongens als DSM en Philips hebben deze ruimte wel en beschikken over campussen en researchcentra. Kleinere, meer onervaren partijen hebben experts nodig die het spel kennen.”

Beleggers moeten vaak nog overtuigd worden van het rendement en risico van duurzame investeringen, stelt Van der Helm. “Beleggingen in duurzaamheid betalen zich op relatief langere termijn uit.” Waar de duurzame belegger of spaarder echter voorheen vaak minder op rendement letten, blijkt inmiddels dat het rendement vaak beter is dan dat van beleggen in minder duurzame ondernemingen. “Logisch, want duurzame ondernemingen zijn beter voorbereid op de toekomst, bijvoorbeeld als het gaat om een lager energieverbruik, hergebruik van grondstoffen of werknemerstevredenheid. Het beleid en de organisatie zijn op orde. Op termijn is de onderneming daardoor meestal winstgevender.”

Beleggen in ontwikkeling
Een belangrijke speler in het duurzaamheidsvraagstuk zouden pensioenfondsen kunnen zijn, aldus Van der Helm. “Hier speelt schaalgrootte een rol. Zij komen vaak pas in beweging bij 100 miljoen.” Toch zijn er wellicht mogelijkheden. “Denk bijvoorbeeld aan het clusteren van meerdere partijen, om één fonds te vormen.” Ook ziet Van der Helm een mogelijke rol voor de overheid. “Garantiestellingen en een faciliterende rol zouden kunnen bijdragen. Denk bijvoorbeeld aan een pool van oud-ondernemers of specialisten die hun expertise kunnen overbrengen op innovatieve starters.”

Nederlandse bedrijven presteren best wel goed, zo schetst Van der Helm. Binnenkort brengt de VBDO de eerste benchmark ketenbeheer die een vergelijking maakt met buitenlandse bedrijven naar buiten. “Er is nog wel het een en ander te leren op verschillende deelgebieden, bijvoorbeeld op het gebied van stakeholderdialogen. Ook op de thema’s mensenrechten, circulaire economie en belastingbeleid zijn er volgens hem nog verbeteringen aan te brengen. “Mensenrechten is later opgekomen dan bijvoorbeeld milieu. Het is relatief lastig te meten en naar beleid te vertalen, dus daar liggen vaak nog ontwikkelpunten en kansen voor ondernemingen. Maar de mogelijkheden voor duurzaam beleggen zijn volop in ontwikkeling.“