Donderdag 18 januari vond in Amsterdam het evenement Smart City Smart Finance plaats. Als keynote-spreker gaf Marcel Bullinga zijn visie op de toekomstige financiële wereld. De dag na het evenement wilde hij zijn toekomstvisie nogmaals uit de doeken doen. We maken de omslag naar een coöperatieve economie met duizenden nieuwe cryptomunten: het Internet van Geld. Waar we de robots de baas zijn en de gegevens van onszelf blijven.

De verscheidenheid aan cryptovaluta die we vandaag de dag hebben, zoals (natuurlijk) de bitcoins, ethers en ripples, maar ook de milieuvriendelijke varianten, gaan deels weer verdwijnen. Marcel Bullinga, trendwatcher en futurist, ziet een scheiding tussen speculatieve munten, zoals de Bitcoin, en cryptovaluta met een reële tegenwaarde, zoals de KodakCoin, waar fotografen gebruik van kunnen maken om hun werk peer-to-peer te verkopen. Bullinga: “Of de United, die duurzame bedrijven aan elkaar verbindt. Of de SolarCoin, voor bewoners die zonne-energie opwekken en het overschot willen verkopen aan de buren.” Allemaal voorbeelden van munten die niet alleen een monetaire waarde hebben, maar die ook echte waarde toevoegen aan de economie én de maatschappij. Bullinga hoopt en verwacht dat in de saneringsslag, die plaats zal gaan vinden, nog voornamelijk munten met een reële waarde zullen overblijven.

Wanneer we cryptovaluta bespreken, kunnen we niet om de term ‘blockchain’ heen. Bullinga: “De blockchain is de basis van de peer-to-peer economie, die op zijn beurt weer staat voor het einde van de bureaucratie. De blockchain – of een opvolger zoals de holochain – zorgt ervoor dat transacties transparant worden, processen supersnel verlopen en fraude onmogelijk wordt gemaakt.” En zo zullen er voor alle processen blockchains worden opgebouwd. Bullinga: “Een traceerbare melkchain of kalkoenchain; je kunt het zo gek niet bedenken of het komt er.”

De volgende stap is om zaken te doen met behulp van smart contracts. Bullinga: “De huidige manier van uitkeringen ontvangen gaat op z’n kop: geen teveel ontvangen bedragen terugbetalen, maar altijd precies krijgen waar je recht op hebt, omdat ook je inkomen in de blockchain wordt opgeslagen, zodat eventuele tegemoetkomingen vanuit de overheid ook weer up-to-date zijn.”

Coöp-economie
Bullinga verwacht dat blockchain de basis wordt van de coöperatieve economie, met samenwerking in plaats van competitie. ‘Deeleconomie’ vindt Bullinga een besmette term: “Ga maar na. De sharing economy zoals we die nu kennen is in alles een onderdeel van het traditionele financiële model. Wie profiteert er het meeste van een Uber of een AIrBnB? De topmannen en de investeerders van die bedrijven! Niet de taxichauffeurs, niet diegenen die het werk verrichten! Dat zijn loonslaven, maar dan zonder een loon.” Dus er komen nieuwe platformen aan, die in het bezit zijn van de medewerkers zelf, zoals bijvoorbeeld Arcade City (als een alternatief voor Uber) en Fairbnb.

We pakken de regie weer wat meer in eigen handen, lijkt het. “Inderdaad. We creëren zelf munten en worden de baas over onze eigen data,” aldus Bullinga. Wat betreft de robotisering heeft hij ook geen angstaanjagende visie. “Zorg dat je als professional en als community bezit wat je nodig hebt: de robots die je inhuurt, de energiebronnen die je gebruikt, de geldcreatie die noodzakelijk is, de grond binnen je gemeente. Dat gaat de enorme inkomensongelijkheid tegen, en dient ook als tegenwicht voor de extreme machtsconcentratie van techbedrijven.”

Binnen de financiële wereld zullen mensenhanden noodzakelijk blijven voor het ontwikkelen en inzetten van innovaties, maar Bullinga verwacht dat het aantal financiële banen flink zal uitdunnen in de komende tien jaar, doordat kunstmatige intelligentie en de blockchain veel taken zullen overnemen, zoals hij schreef in de toekomstvisie Finance in 2030 , op verzoek van recruitmentbureau Hays.

Gulden
Opmerkelijk: Bullinga verwacht dat de gulden ook weer terug gaat komen. “Naast de euro, als een cryptomunt.” Hij wijst naar Estland waar ze ook een eigen nationale digitale munt aan het ontwikkelen zijn, de Estcoin. Bullinga: “Ik verwacht dat binnen tien jaar de meerderheid van alle nationale munten crypto is. Het geeft je als land meer controle over de economie. Hetzelfde geldt voor lokale munten: die versterken de lokale economie en verzachten een (mondiale) crisis. En die komt er hoe dan ook aan, want we zitten op de grootste schuldenberg ooit.” In dat kader heeft Bullinga de gemeente Amsterdam aangeraden om ook een eigen valuta te gaan ontwikkelen. “Net zoals Brixton de Brixton Pound heeft gevormd. Kom met een Amsterdammertje!”

Of de gemeente Amsterdam dát gaat doen, zal uiteindelijk nog maar moeten blijken: het is natuurlijk ‘maar’ een idee. Geïnteresseerd in Bullinga’s visie? Vanaf september 2018 ligt zijn boek Minder mens, meer robot. 50 sociale robots om onze economie & democratie te redden, dat uitgebracht zal worden door Uitgeverij Q, in de winkels. Marcel Bullinga als spreker boeken kan via Futurecheck.nl.