De maatschappelijke impact van fintech in ontwikkelingsgebieden
— 20 juli 2016Onder aanvoering van onder meer Silicon Valley wordt de financiële dienstverlening opgeschud door een groot aantal fintech-bedrijven dat de gevestigde orde uitdaagt en de sector blijvend verandert. Deze technologiegedreven start-ups kunnen vaak beter en sneller op de vraag van de klant inspelen, en daarbij een verbeterde gebruikerservaring leveren. Voor ontwikkelingslanden gelden echter andere normen. Wat is de huidige rol van fintech in ontwikkelingsgebieden?
Volgens een onlangs verschenen onderzoek van The World Bank zijn er op de wereld twee miljard mensen en 200 miljoen kleine ondernemingen die geen toegang hebben tot het financiële systeem. Verreweg het grootste deel daarvan (72 procent) komt uit Azië en Sub-Sahara Afrika. Hoewel toegang tot gedegen financiële dienstverlening belangrijk is voor elke sociale klasse in de mondiale samenleving, is het met name cruciaal voor ontwikkelingsgebieden. Zo biedt het individuen de mogelijkheid inkomens op te bouwen, sociale en economische bezittingen te ontwikkelen en te investeren in lichamelijke behoeften, veiligheid en (sociale) zekerheid.
In de kinderschoenen
De digitalisering van financiële producten en diensten in ontwikkelingsgebieden staat nog in de kinderschoenen. Barrières voor de financiële sector om goede betrouwbare dienstverlening mogelijk te maken zijn volgens de OESO onder meer het gebrek aan lokale bankkantoren en hoge kosten van het behouden van een bankrekening.
Mobiele telefoon
Hoe maken we fintech in deze gebieden beschikbaar? Het antwoord zit hem in de mobiele telefoon, en in toenemende mate ook in de smartphone. Volgens PewResearch Center heeft momenteel 82 procent van de Kenianen en 79 procent van de Ghanezen een mobiele telefoon op zak. Ook zijn er in Azië in 2017 drie miljard telefooneigenaren. Naar verwachting zal 60 procent van de mensen in Azië en Sub-Sahara Afrika in 2020 ook beschikken over een smartphone. De telefoon wordt in deze gebieden al ingezet voor met name het uitvoeren van digitale betalingen. Kenia kent bijvoorbeeld M-Pesa als platform voor mobiele betalingen. Maar ook de eerste Afrikaanse beursgang van een fintech-bedrijf met een waardering van meer dan een miljard lijkt onderweg. Interswitch, een Nigeriaans bedrijf gespecialiseerd in mobiele betalingen, liet weten dit jaar naar de beurs te willen gaan. Een enorme impuls voor de Afrikaanse techsector.
Toenemende transparantie en veiligheid
Met de telefoon als navelstreng kan fintech een boost geven aan de financiële sector in ontwikkelingsgebieden. Zo kunnen afgelegen regio’s financieel ontsloten worden en transparantie en veiligheid toenemen. Generaties voor wie het financiële systeem voorheen buiten bereik lag, zullen direct toegang hebben tot een digitaal versie. Een dergelijk systeem stimuleert ondernemerschap en zorgt voor een sociale middenklasse met toenemende consumptiemogelijkheden, waardoor duurzame economische groei, ook in ontwikkelingslanden, gerealiseerd kan worden.