“De hypotheekschuld zal blijven groeien tot 2025 door de stijgende huizenprijzen. Pensioen- en hypotheekfondsen zitten daardoor binnenkort aan hun taks. Waar moet het geld vandaan komen als we geen hulp krijgen?” Aldus Wouter Schilperoort, hoofd Koop- en Kapitaalmarkt bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken, die duidelijk een funding gap ziet ontstaan. Hij vertelde erover tijdens het tweedaagse Hypotheken Event, georganiseerd door IIR, dat op 14 en 15 februari plaatsvond in Utrecht.

“Banken lopen tegen grenzen aan. Nieuwe spelers op de markt, zoals pensioenfondsen, vullen dat gat slechts deels op”, aldus Schilperoort. Hij constateert dat er interesse is van buitenlandse partijen om op de Nederlandse markt hypotheken aan te bieden. Uit een peiling tijdens het event blijkt dat het overgrote deel van de aanwezigen blij is met deze ontwikkeling.

Meer behoefte aan maatwerk
Een ander onderwerp dat hij aanstipt, is de toenemende standaardisatie en automatisering in de markt: “Die botst met de groeiende behoefte aan maatwerk. Doordat processen zoveel mogelijk gestandaardiseerd en geautomatiseerd worden, vallen verschillende doelgroepen buiten de boot. Woonbootbewoners bijvoorbeeld, maar ook mensen met een flexibel contract en ouderen die hun hypotheek willen verzilveren. Voordeel is wel dat deze ontwikkeling weer kansen biedt voor partijen die zich specifiek op deze niches willen richten.”

Kopen om te verhuren
Johan Conijn, bijzonder hoogleraar Woningmarkt aan de Amsterdam School of Real Estate/Universiteit van Amsterdam, noemt een andere uitdaging op de markt: buy-to-let. “Daarbij worden starterswoningen steeds meer ‘weggekaapt’ van de markt om er (middel)dure huurwoningen van te maken. Starters zijn daardoor steeds vaker aangewezen op duurdere huurwoningen, waardoor hun spaargeld krimpt en daarmee de kans op het kunnen afsluiten van een hypotheek ook kleiner wordt.” Een andere trend die Conijn ziet is dat de ‘hypotheekberg’ nog verder doorgroeit, doordat er de aankomende jaren nog een miljoen woningen bijgebouwd moeten worden om aan de vraag te voldoen.

Nieuwe zeepbel
Voor de toekomst pleit Conijn voor beheersingsmaatregelen om een mogelijke ‘nieuwe zeepbel’ te voorkomen. Hij verwacht dat prijsstijgingen elkaar gaan versterken, waardoor er een nieuwe hypothecaire crisis kan ontstaan: “De roekeloze koper bepaalt de prijs in tijden van krapte. Dat is altijd zo geweest. Welke maatregelen kunnen we nu nemen om te voorkomen dat zo’n nieuwe zeepbel uiteindelijk knapt?” Conijn noemt drie opties. Een verder verlaging van de LTV of LTI kan een mogelijkheid zijn, maar wel verstorend werken voor starters. Je zou hypotheekrestricties kunnen regionaliseren, een oplossing die wel lastig is te implementeren. Of je zou de fiscale bevoordeling van woningbezitters versneld kunnen afbouwen. “Dat remt een verdere prijsstijging en draagt bij aan de hervorming van de woningmarkt. In mijn ogen past dit goed in de langetermijnplannen voor de hypotheekmarkt en vormt dit voor het nieuwe kabinet een uitgelezen kans hier stappen in te zetten.”

Weten wat er nog meer aan bod kwam tijdens het 26^e Hypotheken Event? Bekijk dan het twitterverslag online.