De perceptie over fintech heeft, voor zover mensen er al mee bekend zijn, de neiging zich te beperken tot verbeteringen van de financiele sector. Daarmee wordt deze opkomende groep bedrijven flink tekort gedaan. Behalve de financiële industrie dienen ook logistiek, gezondheidszorg, overheid en uiteindelijk alle sectoren interesse te hebben in wat deze technologisch gedreven bedrijven te bieden heeft.

Don Ginsel, CEO van Holland FinTech, vertelt in dit tweedelige artikel over de fintech-wereld en legt de ontwikkelingen uit.

Fintech was, als samentrekking van Financial en Technology, al jaren een term die voor IT-leveranciers van de financiële industrie werden gebruikt. Noem IBM, Infosys, etc. Grote bedrijven, die kolossale softwaresystemen leverden aan grote banken, verzekeraars en asset managers. De afgelopen Jaren is dit begrip echter op een nieuwe groep bedrijven gaan slaan: de nieuwe fintech-bedrijven. Dit betreft relatief kleine, jonge bedrijven, veelal startups, die met een scherpe focus op een deelgebied van finance, digitale diensten leveren aan de financiële industrie, of zelfstandig met een financiële dienst naar de eindgebruiker. Met name de toenemende ontslagen in de financiële sector, mede door de crisis, hebben ervoor gezorgd dat er veel relatief jonge mensen met ervaring in de sector op straat stonden, terwijl technologische voortuitgang het inmiddels mogelijk maakte dat ze zelfstandig konden concurreren met hun eerdere baan. Of hun eigen visie op financiële dienstverlening tot uitvoer konden brengen.

Vernieuwers
De eerste groep betreft veelal deeloplossingen voor bestaande processen, zoals digitale services voor compliance, risk, processen binnen de instellingen, apps, klantacceptatie enzovoorts. Financiële instellingen kunnen nog niet gemakkelijk met bedrijven van deze orde van grootte samenwerken, maar er is wel al steeds grotere interesse in de nieuwe oplossingen van deze fintech-bedrijven.
De tweede groep fintech-bedrijven is een directe concurrent van bestaande financiële aanbieders. Denk hierbij aan crowdfunding, payment service providers, money transfer service. Het speelveld is hier nog beperkt, omdat enerzijds wet en regelgeving toetredingsbarrieres opwerpt voor nieuwe aanbieders van financiele producten. Anderzijds missen nieuwkomers de schaal om direct een groot publiek aan te spreken. Dat laatste is ook meteen de reden, dat ook deze fintech-partijen steeds vaker met bestaande financiele instellingen samenwerken.
Een nog niet genoemde, derde groep moet hier ook nog genoemd worden: de vernieuwers. Er staat thans een groep ondernemers op die kans ziet het hele financiële stelsel te willen veranderen. Deze ondernemers komen met nieuwe oplossingen om de behoefte aan financiële dienstverlening in te vullen. Denk hierbij aan bitcoin als alternatief voor fiat geld en enkele concepten uit de sharing economy (voor zover dat woord niet slechts misbruikt wordt om het businessmodel beter te laten klinken), die anders omgaan met vertrouwen en identiteit in transacties en daarom ook leiden tot een ander soort financiële verhoudingen. Immers, een financiële transactie markeert meestal het einde van een relatie waarbij partijen over en weer vorderingen hebben, en aanhouden in vertrouwen.

Andere blik
In het algemeen zien we dat fintech-partijen de markt met een andere blik beschouwen dan traditionele financiële dienstverleners. De cultuur binnen fintechs is er veelal op gericht om zaken anders aan te pakken en de beleving van de klant (user experience) voorop te stellen. Deze manier van werken en denken, die enkele jaren geleden vanuit Silicon Valley zich over de wereld verspreidde, heeft grote impact op hoe dicht de gewenste oplossingen bij de beleving van de klant kunnen komen, door op de juiste wijze te experimenteren en testen. Iets wat bij grote financiële instellingen moeilijk in te bedden is in de bedrijfsvoering.

Door de voortgang van de technologie kunnen financiële diensten en producten nu veel klantgerichter en efficiënter worden ingericht. Met name startups zijn bij uitstek in staat hier de laatste trends te volgen: de leeftijd van het bedrijf (en daarmee de leeftijd van de gebruikte basistechnologie) is vaak omgekeerd evenredig met de efficiency – denk aan de wet van Moore – waardoor de voorsprong van nieuwkomers steeds groter wordt. Want als de infrastructuur en de organisatie (inclusief CAO) zijn ingericht op een oud model, is het zeer lastig om de zelfde efficiëntie te behalen als nieuwkomers, die steeds minder personeel nodig hebben per toegevoegde waarde.

Concurrentie
Het belang van fintech zit hem behalve in de mooie klantgerichte oplossingen en cultuur in het feit dat ze concurreren met de bestaande spelers. Het financiele landschap is nauwelijks bewogen sinds de financiële crisis, en financiële innovatie staat op geen enkele overheidsagenda. De regulerende instanties, als DNB, ECB en AFM hebben veelal nieuwe spelregels en zwaardere regimes ingevoerd, waardoor financiële instellingen erg inwaards zijn gericht. De concurrentie van fintech-bedrijven, die serieus wordt genomen sinds ze in 2014 opeens 15 procent van de wereldwijde venture capital investeringen wisten aan te trekken – drie maal zoveel als het jaar ervoor – moet deze trend gaan keren. Een gezond corrurrerend speelveld, waarbij klantgerichte oplossingen centraal staan, zal snel kunnen leiden tot betere (transparantere, goekopere, toegankelijke) financiële diensten, voor consumenten, bedrijven en overheid.
Dit is voor veel mensen lastig voor te stellen wellicht, aangezien ze geen inzicht hebben in de mogelijkheden en daarmee moeilijk een beeld kunnen vormen van wat nu wel technologisch beschikbaar is, maar nog niet wordt toegepast. Omdat wij zelf de hele dag midden in de technologie zitten, kunnen wij ons echter erg goed voorstellen hoe de financiële wereld eruit kan zien. En dat is precies waarom wij graag vertellen over de mogelijkheden die we zien. Immers, de klanten zullen zelf de voortuitgang moeten opeisen bij financiële dienstverleners, of op zoek moeten gaan naar betere alternatieven, op basis van wat ze weten wat er mogelijk is. En het wordt tijd dat particulieren en ondernemers hun beleving die ze kennen van het gebruik van smarthones ook gaan eisen van financiële dienstverleners, en dan niet alleen in de mobiel bankieren app. Maar in alles.

Over de auteur
Don Ginsel is oprichter en CEO van Holland FinTech, een open leden-platform voor financiele innovatie, en brengt kennis van wereldwijde fintech ontwikkelingen en een groot internationaal netwerk bijeen. Holland FinTech heeft meer dan 80 veelal Europese leden. Deze leden hebben allemaal een belang bij technologisch gedreven financiele dienstverlening, en bestaan uit fintech-startups, IT-partijen, banken, verzekeraars, adviseurs en overheidspartijen.