Het tijdperk van statische financiële instellingen is voorbij. Nieuwe spelers zoals grote technologiebedrijven, start-ups en andere organisaties mengen zich in het ooit zo traditionele betalingsverkeer. De ontwikkelingen rond het betalingsverkeer staan niet stil, de ene na de andere innovatie vindt plaats. Wat is de drijvende kracht achter deze innovaties en hoe zit het met de veiligheid ervan?

Start-ups spelen een grote rol bij innovaties, vooral in het betalingsverkeer. De afgelopen jaren is een trend zichtbaar in het aantal start-ups op het gebied van fintech. Door de enorme belangstelling lijken de innovaties in het betalingsverkeer in een stroomversnelling te zijn gekomen. Volgens adjunct-directeur van de Betaalvereniging Nederland, Gijs Boudewijn, is het verwerken en uitvoeren van concrete betalingen gespecialiseerd werk waar een vergunning voor nodig is. Iedereen kan zich echter bezighouden met diensten die waarde toevoegen aan het betalingsverkeer. “De start-ups die zich nu bezig houden met financiële innovatie bieden vooral nieuwe faciliteiten,” aldus Boudewijn.

Verschuiving macht zorgt voor innovatie
Naast start-ups zorgt de toenemende macht van consumenten volgens Boudewijn ook voor innovatie.“Consumenten weten waar ze de beste producten kunnen kopen, kennen de beste prijs en de beschikbaarheid van een product. Als het ergens niet verkrijgbaar is dan kopen ze het wel ergens anders. Door de toenemende macht is usability ook een ontzettend belangrijke rol gaan spelen in het online betalingsverkeer. Consumenten willen geen gedoe en zes verschillende betaalmanieren, die willen snel en simpel afrekenen. Het betaalproces moet daarom ook goed geïntegreerd worden in de customer journey, het liefst zo onopvallend en makkelijk mogelijk.” De webwinkels vertalen de customer experience door naar eisen die zij stellen aan online betaalmogelijkheden. Door deze ontwikkelingen moeten aanbieders van betaaldiensten wel innoveren. Doen zij dit niet, dan lopen zij het risico dat hun diensten op den duur niet meer gebruikt zullen worden.

Scherpstellen
Met de opkomst van fintech was daar ineens Bitcoin. Met de komst van Bitcoin wordt het betalingslandschap op scherp gezet. Aanhangers van de cryptocurrency zien het als tegenhanger van de gevestigde orde, die volgens hen te traag en niet klantgericht genoeg is. De verwachtingen waren en zijn nog hooggespannen, Bitcoin zou geschiedenis gaan schrijven. Boudewijn vraagt zich af welke toekomst er voor Bitcoin is. “Van de virtuele valuta wordt een hele hoop verwacht, maar het moet nog blijken of consumenten Bitcoin breed gaan accepteren. Bitcoin is momenteel voor nog maar weinig consumenten aantrekkelijk, omdat het betalen ermee nog steeds ingewikkeld is. De technologie achter cryptocurrency gaat waarschijnlijk een grotere rol spelen in het betalingsverkeer.”

Veiligheid
Bij innovaties horen ook nieuwe veiligheidsvraagstukken. Boudewijn: “Het is natuurlijk een vraagstuk waar onze leden mee te maken hebben. Tegelijkertijd zal fraude altijd aan de orde van de dag zijn. Hoe succesvoller een product is, hoe interessanter het is voor fraudeurs. Een succesvol product betekent namelijk ook veel gebruikers. Een innovatie betekent dus niet per definitie dat het ook een blijvend veiliger product is in vergelijking met z’n voorgangers.” Als voorbeeld hierbij noemt Boudewijn de skimming van bankpassen. Om dit tegen te gaan kregen de bankpassen een chip om mee te betalen in plaats van de magneetstrip. “De afgelopen drie jaar is de schade bij banken door fraude, oplichting en misbruik met betaalmiddelen sterk teruggedrongen, onder meer door invoering van de EMV-betaalchip als vervanging van de magneetstrip. Er is een aantoonbare vooruitgang op het gebied van veiligheid. Na deze overgang zagen wij dat skimmers weer over gingen op eeuwenoude trucs om alsnog de bankpas en pincode te achterhalen. De chip betekende een productbeveiliging, maar betekent niet dat dit perse veiliger is geworden.” Volgens Boudewijn hebben nu bijvoorbeeld de Verenigde Staten veel last van skimming van creditcards.

Ontwikkelingen
“Veel leden van de Betaalvereniging zijn net over naar SEPA en moeten meteen weer door. Stilzitten is namelijk geen optie, voordat onze leden dat beseffen kunnen ze de boot al gemist hebben,” aldus Boudewijn. Veiligheid is cruciaal voor het vertrouwen in het betalingsverkeer. “Het thema veiligheid is een buitengewoon belangrijk onderwerp bij onze leden.” Boudewijn benadrukt dat de snelheid en efficiëntie van het Nederlandse betalingsverkeer te danken is aan de samenwerking tussen de leden. “Nederland loopt wat dat betreft zeker voorop, door de jarenlange samenwerking en gelijke belangen die onze leden hebben, namelijk snel en veilig betalingsverkeer.”