[Expertartikel] Kosten: het meest onderschatte onderdeel van beleggen
— 10 september 2014Veel beleggers hebben geen of weinig oog voor de kostenkant van beleggen. Kosten kunnen echter uw rendement maken of breken. De enige zekerheid van beleggen zijn de kosten, het rendement moet u als belegger nog maar afwachten. In beleggersland onderscheiden wij vele soorten kosten. Schrikt u alstublieft niet als ik u onderstaand een korte opsomming geef van de kosten die u anno 2014 tegenkomt.
Allereerst de meest duidelijke en doorgaans helder gecommuniceerde beheerkosten. Deze variëren van 0,4 tot 1,7%. Sommige beheerders hanteren naast de vaste beheerkosten een zogenaamde performance fee. Deze performance fee wordt u als belegger in rekening gebracht bij het realiseren van een bepaalde van tevoren afgesproken prestatie. Dat hoeft echter helemaal niet te betekenen dat men dan ook een goede prestatie heeft geleverd. Er zijn vermogensbeheerders die een ‘performance’ fee berekenen terwijl zij in het betreffende jaar – afgezet tegen een relevante benchmark (veelal een bekende index) – een slechte of ondermaatse beleggingsprestatie hebben behaald. Bij deze groep zitten zeer grote en landelijk bekende vermogensbeheerders. Let u dus goed op welke prestatieovereenkomst er wordt afgesproken.
Sommige beheerders – onder de argumentatie van ‘u betaalt ons pas als wij actief zijn’ – hebben hun advieskosten in de transactiekosten opgenomen. De transactiekosten bedragen in die gevallen 0,5% tot zelfs 1,25% per transactie. Veel particulieren nemen dit voor kennisgeving aan en hebben er geen weet van dat dit het toekomstig rendement fors negatief kan aantasten. Een vermogensbeheerder die de portefeuille 1,5 keer koopt en verkoopt (komt geregeld voor) levert voor de klanten minimaal 1,5% tot maximaal 3,75% extra beleggingskosten per jaar op die bovendien nooit meer rendement kunnen opleveren. Tevens moet u bij effectentransacties rekening houden met de zogenaamde spreadkosten, die afhankelijk zijn van de ingeschakelde broker. Voorzichtig geschat kunt u hierbij uitgaan van gemiddeld 0,2% per transactie. Bleef het hier maar bij, want daarnaast heeft u nog de kosten van de beleggingsproducten zelf en de administratiekosten. Als u beleggingsfondsen heeft kunt u voor het deel dat u daarin belegd heeft uitgaan van gemiddeld 1,0% tot 1,8% fondskosten en heeft u indextrackers dan is dit 0,25 tot 0,5%. Tot slot brengt de bewaarbank u ook nog servicekosten of bewaarloon in rekening die variëren tussen de 0,1 en 0,25%.
Het effect van kosten wordt zwaar onderschat. Ik geef u aan het eind van dit artikel nog even wat sprekende cijfers. Wanneer u 2% meer kosten maakt, dan levert u dat op een termijn van 30 jaar 80,84% minder eindvermogen op en bij 1% hogere kosten 34,34% minder vermogen. Bij honderdduizend euro beginvermogen scheelt u dat dus respectievelijk 80.840 euro en 34.340 euro vermogensopbouw. Toch iets om even bij stil te staan.
Veel beleggers zullen opmerken dat zij graag bereid zijn om wat meer kosten te betalen als daar een hoger verantwoord rendement tegenover staat. Uit diverse onderzoeken blijkt echter dat dit sporadisch het geval is, maar daarover gaat mijn volgend artikel.