Sinds de invoering van het provisieverbod in 2013 betalen consumenten apart voor hypotheekadvies. Vreemd dat dit advies, dat onafhankelijk moet zijn, bij banken altijd leidt tot het aanbieden van een eigen hypotheek, stelt Menno Luiten van MUNT Hypotheken.

Banken moeten het advies overlaten aan de intermediairs en zich richten op waar ze goed in zijn: het maken van hypotheekproducten, aldus Luiten.

Waarom is het vreemd dat banken hun klanten adviseren over hypotheken?
“Dat kan ik het beste uitleggen door een vergelijking te maken. Stel, je wilt een nieuwe auto. Je bent een Volkswagen-liefhebber, dus ga je naar de dichtstbijzijnde Volkswagen-dealer. Daar krijg je eerst uitgebreid advies van de verkoper en een aantal keuzes voorgeschoteld. Je kiest de auto die je wilt hebben. Bij het afronden van de aankoop, krijg je opeens een rekening onder je neus gedrukt: advieskosten. Dat is natuurlijk vreemd. Maar banken doen niet anders. Als je bij de Rabobank komt voor onafhankelijk hypotheekadvies, krijg je een Rabo-hypotheek aangeboden. Hetzelfde geldt voor ABN Bank en ING. Voordat je de hypotheek afsluit, moet je eerst de kosten voor het advies aftikken. Advies, hoezo advies? Dat noem je toch sales?”

Maar dat moest het provisieverbod toch voorkomen?
“Eigenlijk heeft het provisieverbod voor de banken niets veranderd. Een adviseur van de bank kan de consument nog steeds niet het beste advies geven, want hij is gebonden aan de producten van zijn werkgever. Het kan heel goed zijn dat een hypotheekproduct van een concurrent betere voorwaarden heeft, maar dat kan de adviseur niet zeggen. Waarom dan dat advies met de kosten die ermee gepaard gaan? Het is geen advies, maar sales. In geen enkele andere bedrijfstak worden salesinspanningen door een klant betaald.”

En nu?
“In mijn ogen zijn er twee mogelijke oplossingen. Banken stoppen met het geven van hypotheekadvies, of ze gaan ook hypotheekproducten van concurrenten aanbieden. In de eerste optie zouden banken zich moeten beperken tot het maken van hypotheekproducten en de distributie over moeten laten aan het intermediair. Ik zie dit niet snel gebeuren. De tweede optie, het aanbieden van producten van concurrenten, is reëler. SNS Bank doet het nu al en ik zou niet weten waarom andere banken het niet zouden kunnen doen. Als je zegt de klant centraal te stellen, kun je in mijn ogen ook niet anders. Dan wil je het beste product voor je klant, ongeacht van welke aanbieder het komt. Voor banken zelf heeft het aanbieden van producten van concurrenten ook grote voordelen. Ze worden dan gedwongen om zelf het allerbeste hypotheekproduct te ontwikkelen. Voor concurrentie moet je niet bang zijn, die maakt je alleen maar sterker. Dat weten ze in iedere bedrijfstak. Het wordt tijd dat de bancaire sector hier ook achterkomt.”